تحلیل پیامدی جنبش‌های مردمی منطقه خاورمیانه از منظر گسترش شکاف مذهبی شیعه و سنی

جنبش‌های منطقه اسلامی، تحت عنوان بهار عربی، یکی از چالشی‌ترین موضوعات روز جامعه جهانی است. این جنبش‌ها که از دسامبر 2010 در تونس آغاز گشتند، کشورهای مختلفی را دستخوش تحولات جدی قرار دادند. ابعاد مختلف خیزش‌های مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا، پیچیدگی و گستردگی زیادی دارند. یکی از این ابعاد، تاثیری است که این جنبش‌ها بر شکاف‌ فرقه‌ای بین شیعه و سنی در بین کل مسلمانان، خصوصا مسلمانان منطقه خاورمیانه داشته‌اند. مقاله پیش رو تلاش کرده تا با استفاده از سطوح سه‌گانه منزا و بروکز برای تحلیل شکاف‌های اجتماعی-سیاسی، پیامدهای انقلاب‌های منطقه را بر شکاف مذهبی در جهان اسلام بررسی کند. بنظر می‌رسد شکاف سیاسی بین شیعه و سنی و اختلافات آنها، در مقطع کنونی، تعمیق و گسترش یافته است، و این گسترش هم برخاسته از روند خود انقلاب‌ها و جنبش‌هاست و هم ناشی از دخالت‌ها و تفرقه‌افکنی-های خارجی. ما در اینجا بر فرایندی تمرکز می کنیم که منجر به شکل‌گیری ستیز و هویت‌یابی گروهی در طرفین این شکاف شده و در نهایت به ستیزهای کلان سیاسی منتهی شده است. لازم به ذکر است که این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است و داده‌ها با استفاده از روش کتابخانه‌ای-اسنادی گردآوری شده‌اند.